O psie, który jeździł pociągiem TLK

Polskie koleje nie cieszą się dobrą sławą, postanowiłam więc przyjrzeć się kwestii przewozu zwierząt w pociągach spółki PKP Intercity z perspektywy regulaminu przewoźnika oraz tego, jak wygląda zastosowanie go w praktyce. Podróżowanie z psem nie jest takie straszne, jak mogłoby się wydawać, nawet, jeżeli trzeba korzystać z usług osławionego PKP. Na pewno jednak warto wiedzieć na co należy się przygotować - tak fizycznie, jak i materialnie - kiedy przychodzi wsiąść z psem do pociągu.

W świetle prawa

Zasady podróżowania w towarzystwie zwierząt przedstawione są w “Regulaminie przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez spółkę PKP Intercity (RPO-IC)”, dostępnym tutaj. Zostały ujęte przede wszystkim w paragrafie 26. Zgodnie z nimi małe psy, umieszczone w odpowiednich transporterach, traktowane są jak bagaż podręczny:

1. Podróżny może przewieźć pod swoją opieką bezpłatnie, w ramach bagażu podręcznego – małe zwierzęta domowe (w tym psy), jeżeli nie są one uciążliwe dla współpodróżnych (np. z powodu hałasu, zapachu itp.). Przewożone zwierzęta powinny być umieszczone w odpowiednich pojemnikach (klatkach, pudłach, koszach itp.), zabezpieczających przed wyrządzeniem szkody osobom lub mieniu i umieszczone w miejscu przeznaczonym na bagaż podręczny. Podczas przewozu zwierzęta powinny pozostawać w pojemnikach, w których zostały umieszczone.

Konieczność zakupu osobnego biletu dla zwierzaka dotyczy jedynie dużych psów (koszt biletu wynosi 15,20 zł). Prezentowane poniżej fragmenty regulaminu nie dotyczą psów przewodników oraz psów pełniących funkcję opiekunów osób niepełnosprawnych, które objęte są mniej restrykcyjnymi zasadami (przedstawione są w pominiętym tutaj punkcie 2).

3. Pełnoletni podróżny może przewieźć odpłatnie, pod swoją opieką jednego psa, który nie jest umieszczony w pojemniku pod warunkiem, że:
1) pies jest trzymany na smyczy i ma założony kaganiec [...]; 2) posiada ważny bilet na przewóz psa (z adnotacją „Pies”) [...] oraz aktualne zaświadczenie o szczepieniu psa przeciwko wściekliźnie.
4. W pociągach z miejscami do siedzenia, przewóz zwierząt uzależniony jest od zgody współpodróżnych. Zgoda ta nie jest wymagana w przypadku przewozu: 1) zwierząt w wagonach bezprzedziałowych [...].
5. Przewóz zwierząt w wagonie WL/Bc jest dozwolony, jeżeli podróżny wykupi wszystkie miejsca w przedziale [...].
6. Zwierzęta nie mogą przebywać: 1) w wagonach gastronomicznych [...]; 2) na miejscu do siedzenia; 3) na łóżku w wagonie WL; 4) na miejscu do leżenia w wagonie Bc.
7. Podróżny odpowiada za stan sanitarny przedziału, w którym przewozi zwierzęta. Nie mogą one zakłócać spokoju w wagonie, a szczególnie ciszy nocnej [...].
8. Jeżeli współpodróżni zgłoszą sprzeciw z powodu umieszczenia w przedziale zwierzęcia, podróżny powinien zająć miejsce wskazane przez konduktora (w innym przedziale, przedsionku lub na korytarzu wagonu), a jeżeli jest to niemożliwe – podróżny jest zobowiązany opuścić pociąg na najbliższej stacji. W takim przypadku konduktor zamieszcza na bilecie stosowne poświadczenie na podstawie, którego podróżnemu przysługuje zwrot należności za częściowo niewykorzystany bilet na przejazd, bez potrącenia odstępnego. [...]
10. Jeżeli podróżny naruszy przepisy o przewozie zwierząt, oprócz ewentualnych należności taryfowych jest zobowiązany uiścić opłatę dodatkową ustaloną na podstawie rozporządzenia MI z dnia 20 stycznia 2005 r. W razie odmowy uregulowania należności konduktor wystawia wezwanie do zapłaty [...] na najbliższej stacji podróżnego usuwa się z pociągu wraz ze zwierzętami.

Zderzenie z rzeczywistością

Nie jestem osobą zmotoryzowaną, w związku z tym mam na swoim koncie kilka około trzygodzinnych podróży pociągiem TLK w towarzystwie psa. Pod pewnym względami okazały się one mniej kłopotliwe, niż mogłoby się to wydawać po przeczytaniu regulaminu, pod innymi zaś bardziej. Poniżej postaram się zaprezentować kolejne etapy podróży, opisując konkretne problemy, na jakie można się natknąć.

Jak wiadomo, jeszcze przed wejściem do pociągu należy kupić bilet. W kasach nie ma z tym problemów, ja jednak nie lubię stać w kolejkach na dworcu i tego typu transakcje wykonuję przez Internet. Niestety, taka operacja jest możliwa tylko wtedy, kiedy w podróż udaję się sama lub w towarzystwie dwunogów. W internetowym systemie sprzedaży dostępnym na stronie PKP Intercity nie ma możliwości wybrania opcji dodatkowego biletu dla psa. Właściciel może więc kupić swój bilet przez Internet, ale po bilet dla czworonoga tak czy siak musi pomaszerować do kasy lub dokonać zakupu w pociągu. Po ostatnich zmianach wprowadzonych w regulaminie PKP Intercity za taką transakcję nie pobiera się dodatkowych opłat.

Wejście do pociągu to w przypadku dużych psów naprawdę trudna sprawa. Schody wagonów - wąskie, wysokie, a na dodatek często wykonane z żelaznej kratki - to dla nich przeszkoda niemal niemożliwa do pokonania. Zwykle psa trzeba do wagonu po prostu wnieść. T. waży już ponad 20 kg, zatem opcja noszenia jej na rękach przestała dla mnie istnieć już jakiś czas temu. Na szczęście, P. jest znacznie silniejszy ode mnie. Nie wiem natomiast, czy byłabym w stanie podróżować z nią sama. Pies to nie walizka: wcale nie zdziwiłabym się, gdyby poproszona o pomoc obca osoba odmówiła. Nie każdy jest miłośnikiem tych uroczych zwierząt, a obawa przed ugryzieniem, czy zwykłym pobrudzeniem ubrania jest zupełnie zrozumiała.

Po szczęśliwym dostaniu się "na pokład" wciąż początek i koniec pozostają najtrudniejszymi momentami wyprawy. Pasażerowie szukający swoich miejsc lub tłoczący się z walizkami przy wyjściu mogą budzić niepokój lub ekscytację, zależnie od charakteru psa i jego stosunku do obcych ludzi, nagle pojawiających się w wyjątkowo dużej liczbie. T. zawsze chce się wtedy ze wszystkimi przywitać (zazwyczaj z wzajemnością), jednak kiedy pociąg już ruszy i wszyscy ludzie znajdą się na swoich miejscach szybko się uspokaja i układa do snu.

To wprawdzie wbrew przepisom, jednak zwykle T. podróżuje bez kagańca, jedynie prowadzona na smyczy. Jej aż nadto przyjacielski charakter widać już z daleka jak na dłoni - kiedy tylko zobaczy człowieka od razu zaczyna się cieszyć i merdać nawet nie ogonem, a całym ciałem. Do tej pory podczas kontroli biletów nigdy jeszcze nie zdarzyło mi się, aby brak kagańca był dla pracownika PKP problemem. Przeciwnie, niektórzy z nich byli bardziej zainteresowani przywitaniem się z T., niż sprawdzaniem biletów. Kaganiec jednak mam zawsze przy sobie, na wszelki wypadek, podobnie, jak książeczkę zdrowia psa, o którą również nie zapytał jeszcze żaden konduktor. Niemniej, mimo że nawet pracownicy PKP lekceważą przepisy dotyczące tej kwestii, jeżeli decydujemy się na podróżowanie z psem transportem publicznym trzeba umieć nad nim zapanować i w razie potrzeby być w stanie ubrać go w kaganiec, żeby nie narażać się (z własnej winy) na nieprzyjemności.

Równie wirtualna, jak konieczność “ubrania” psa w kaganiec, jest możliwość przewiezienia go w przedziale, w którym właściciel ma zarezerwowane miejsce. Decydują o tym względy praktyczne: w standardowych, ośmio lub sześcioosobowych przedziałach jest mało przestrzeni, trudno więc oczekiwać, aby pomiędzy nogami pasażerów mógł zmieścić się jeszcze duży pies. W efekcie większą część podróży spędza się z czworonogiem na korytarzu, gdzie może rozprostować łapy lub ułożyć się w miarę wygodnie, przez nikogo nienadeptywany. Nie twierdzę przy tym, że pasażerowie są do psów niechętnie nastawieni i starają się pozbyć ich z przedziału celowo je przydeptując. Przeciwnie, dotychczas wszyscy moi towarzysze podróży byli do T. niezwykle przyjaźnie nastawieni i żywo zainteresowani głaskaniem jej przez całą drogę. Po prostu wielkość przedziału jest taka, a nie inna.

Wagony bezprzedziałowe sprawdzają się nieco lepiej, jednak tylko wtedy, kiedy siedzimy na samym końcu - tam, gdzie znajdują się dodatkowe stojaki na walizki oraz przestrzeń do przewożenia rowerów, dzięki którym jest nieco więcej miejsca. Koniecznie trzeba zadbać o to, aby zarezerwować odpowiednie miejsce lub już w pociągu zamienić się z którymś z pasażerów, bo w pozostałej części wagonu pies po prostu się nie zmieści. Jednocześnie, decydując się na tę opcję, trzeba pamiętać o tym, że od czasu do czasu spokój czworonoga może być zakłócany przez ludzi przechodzących do toalety lub wózek z Warsu. To ostatnie jest szczególnie istotne, bo ciężki, metalowy wózek z perspektywy psa może okazać się przedmiotem tyleż dziwnym, co strasznym.

Na koniec warto podkreślić, że przed podjęciem decyzji o podróży z psem dobrze jest zastanowić się, czy to naprawdę koniecznie, a także, jak na tego rodzaju atrakcje zareaguje nasz pupil. Wiadomo, jazda pociągiem to doświadczenie, którego nie można zafundować każdemu psu. Jeżeli niewielkie pomieszczenia, tłok i obcy ludzie budzą niepokój zwierzęcia, a co gorsza agresję, lepiej zostawić go z pet sitterem, a w podróż udać się samotnie (a co się nażyłam z pet sitterami to moje...). Szczeniaki, które jeszcze nie nauczyły się czystości również nie nadają się do transportu publicznego. Można wprawdzie zaopatrzyć się w podkłady higieniczne, papierowe ręczniki, etc., mimo to jednak nie należy się spodziewać szczególnej sympatii ze strony pozostałych pasażerów.

Oczywiście, czasami nie ma innego wyjścia. Dobrze mieć wtedy świadomość, że konieczność przejażdżki pociągiem razem z psem to wcale nie koniec świata - trzeba tylko zarówno siebie, jak i czworonoga odpowiednio do tego przygotować. Ja na przykład wszystkie podróże z T. wspominam bardzo dobrze.

 

photo credit: Timon91 via photopin cc